Jak sprawdzić prędkość Internetu?
Wbrew pozorom, rzetelne sprawdzenie, jaką prędkość da się uzyskać na naszym łączu wcale nie jest takie proste, jak mogłoby się wydawać. Z tego powodu też możemy się czuć sfrustrowani, a nawet oszukani reklamami superszybkich łączy, które w praktyce nie są w stanie osiągnąć oczekiwanych parametrów prędkości. Jak tego uniknąć? Przyjrzyjmy się najważniejszym aspektom pomiaru, obalmy kilka mitów i zabierzmy się do sprawy metodycznie.
Test prędkości Internetu
Po pierwsze, musimy zdać sobie sprawę z faktu, że na naszą domową instalację internetową składa się szereg urządzeń i systemów. Po stronie naszego operatora mamy złożoną, wewnętrzną infrastrukturę, zakończoną routerem / modemem, obsługującym nasze łącze (xDSL, światłowód, sieć kablową TV, Ethernet, LTE/5G, itd.). Od naszej strony, czyli już w naszym lokalu, do zakończenia sieciowego operatora (przewód telefoniczny, kabel sieciowy, włókno światłowodu) podłączamy nasz router bezpośrednio lub za pośrednictwem specjalnego modemu (zdarza się to zwykle w przypadku światłowodu i sieci kablowej TV).
Liczy się ostatnia mila
Warto w tym miejscu wyjaśnić, że wartości transferu, reklamowane przez operatorów, dotyczą w zasadzie odcinka od naszego domu do siedziby operatora („last mile” – ostatnia mila), a w dodatku są definiowane jako np. „do maksymalnej prędkości 600 Mbit/s)”. Wynika stąd, że operator nie gwarantuje, że z taką prędkością będziemy mogli pobierać dane zawsze i z dowolnie oddalonego od nas serwera w Internecie.
Bohater domu – nasz router internetowy
Zakładając, że ewentualny modem, dostarczany przez operatora jest dobrany optymalnie, kolejnym urządzeniem w łańcuchu połączenia jest nasz router. Aby sprostać wymaganiom nowoczesnych, szybkich łączy, musi on dysponować odpowiednią mocą obliczeniową. Jeżeli np. do wysłużonego routera FRITZ!Box Fon WLAN 7050 podłączymy łącze o prędkości kilkuset megabitów, nie możemy spodziewać się przyspieszenia, gdyż router sprzed ponad dekady nie będzie w stanie obsłużyć tak wartkiego strumienia danych. Co innego, gdy do takiego szybkiego łącza zapniemy nowe urządzenie, np. FRITZ!Box 7590 AX! Internet ruszy z kopyta, gdyż wydajny router będzie w stanie bez zadyszki obsłużyć nawet gigabitowy dostęp.
Wąskie gardła na celowniku
Aby wykonać rzetelny test naszego szybkiego łącza należy upewnić się, że wszystkie urządzenia sieciowe na badanym odcinku posiadają odpowiednie parametry. Skoro mamy już właściwy router, posiadający odpowiednią wydajność i gigabitowego switcha, musimy sprawdzić, czy posługujemy się odpowiednim kablem sieciowym (najlepiej kat. 6 i wyższych) oraz czy nasz komputer posiada odpowiednią kartę sieciową (min. 1 Gbit/s, tj. 1000BASE-T). UWAGA: Nie bez kozery mówimy na razie o testach za pomocą tradycyjnego Ethernetu, gdyż taka metodyka pozwala uniknąć przekłamań i zakłóceń. Jeżeli chcemy ewentualnie zwrócić się do naszego dostawcy z reklamacją, testy muszą być oparte na infrastrukturze kablowej.
Szybkie połączenie, ale z kim?
Jeśli jesteśmy pewni, że pomiędzy naszym komputerem, a łączem nie ma wąskich gardeł w postaci powolnych kart sieciowych czy słabej jakości kabli, możemy przystąpić do sprawdzenia prędkości. Jak to jednak zrobić? Jaką otworzyć stronę i jak zmierzyć prędkość? Z pomocą przyjdą nam tu popularne serwisy prowadzące pomiary osiąganych transferów. W warunkach polskich najlepszymi w tym celu będą speedtest.pl i speedtest.net oraz certyfikowany pomiar prędkości pro.speedtest.plStrony te mogą wykonywać testy na podstawie swoich wewnętrznych konfiguracji i doboru najlepszego ich zdaniem serwera w Internecie (zwykle na podstawie geograficznego dystansu), ale często warto zmienić te parametry i wybrać np. serwer swojego operatora w swoim mieście (np. Orange Warszawa, Orange Lublin, Netia Warszawa, itd.). Dzięki temu wybierzemy serwer bliski nam nie ze względu na kilometry, a raczej na mniejszą ilość urządzeń pośredniczących i umieszczony w infrastrukturze wewnętrznej operatora. Warto także wybierać duże firmy, o skali krajowej, bardziej niż małych, lokalnych dostawców (chyba, że jesteśmy właśnie ich abonentami).
Rano, w dzień, czy w nocy?
Łatwo wyobrazić sobie, że stopień wysycenia łączy naszego operatora zmienia się w zależności od pory dnia oraz daty. Np. w godzinach pracy, infrastruktura będzie obciążona ruchem, generowanym przez działające firmy, natomiast po południu i wieczorem, prym będą wiodły gospodarstwa domowe, które korzystając masowo z mediów strumieniowych (YouTube, Netflix, Amazon, itd.) potrafią skutecznie zapchać każde łącze. Możemy oczekiwać, że Internet powinien być mniej zatłoczony w godzinach nocnych i wczesnoporannych. Najlepiej jednak wykonać szereg prób o różnych porach i w różne dni tygodnia (dzień roboczy / weekend / święto), a następnie uśrednić wyniki.
Jaka prędkość Internetu przez wifi?
Pomiar prędkości Internetu z wykorzystaniem sieci bezprzewodowej jest znacznie trudniejszy, niż w przypadku połączenia kablowego, a uzyskiwane wyniki mogą być obarczone poważnymi błędami, fałszującymi testy. Wynika to z natury medium radiowego, które jest podatne na zakłócenia. W warunkach domowych uzyskanie optymalnych warunków laboratoryjnych jest z oczywistych powodów niemal niemożliwe. Firma AVM prezentuje metodykę badań w specjalnym dokumencie dostępnym tu. Musimy przede wszystkim zwrócić uwagę, czy nasz router i komputer testowy posiadają odpowiednio szybkie interfejsy radiowe. Jeżeli chcemy sprawdzić łącze o prędkości np. 600 Mbit/s, prawdopodobnie wystarczą urządzenia obsługujące Wi-Fi 5 (prędkości do 866 Mbit/s netto), ale przy dostępie gigabitowym, konieczny będzie np. wspomniany FRITZ!Box 7590 AX (czy inny router 5GHz) i odpowiednia karta sieciowa w komputerze. Podczas testów należy ustawić urządzenia w odpowiedniej odległości, najlepiej kilku metrów, bez fizycznych przeszkód między nimi. Należy przy tym zadbać o jak najmniejszą ilość zakłóceń ze strony sprzętu elektrycznego i innych sieci bezprzewodowych w sąsiedztwie (wybrać najmniej obłożone pasmo częstotliwości i kanały radiowe, dobrać oddalone pomieszczenie, porę dnia, itp.) UWAGA: Samo połączenie testowe może być nawiązane z tymi samymi serwisami, co w przypadku testów za pomocą kabla. Dla pewności można jeszcze wykonać pomiary lokalnego transferu po sieci radiowej, np. z innym komputerem lub dyskiem NAS podłączonym do routera. Warto przy tym korzystać z aplikacji oferujących niewielki narzut danych serwisowych, np. FTP.
Testy Internetu mobilnego
„Zmierz prędkość Internetu LTE/5G” – łatwo powiedzieć, trudniej zrobić. Wiarygodne sprawdzenie prędkości tego konkretnego rodzaju usługi nastręcza wielu trudności, gdyż dostępy radiowe na większe odległości są narażone na szereg czynników, które mogą zakłócać ich pracę. O ile w praktycznym korzystaniu z takiego łącza możemy tych problemów nie zauważać, testy i interpretacja ich wyników mogą być trudne. Zakładając, że mamy już odpowiedni router na Kartę SIM, np. FRITZ!Box 6890 LTE, czy 6850 5G i odpowiednio podłączony (najlepiej kablem) i skonfigurowany komputer testowy, musimy zadbać o optymalne ustawienie routera względem anteny operatora. Pomogą nam w tym funkcje wbudowane w router, dostępne w interfejsie użytkownika (Internet > Informacje na temat LTE). Pomocne mogą być także mapy nadajników (np. http://beta.btsearch.pl/), dzięki którym będziemy np. mogli ustawić nasz router z tej strony budynku, która skierowana jest w stronę anteny. Po uzyskaniu optymalnych parametrów połączenia, możemy przystąpić do testów, analogicznie, jak w przypadku innych łączy. Aby wyniki były miarodajne, należy wykonać szereg prób o różnych porach dnia i nocy.
